ENDOKRINOLOGIJA I BOLESTI METABOLIZMA
Bolesti žlezda sa unutrašnjim lučenjem
i metabolizma:
1. Bolesti hipotalamusa
2. Bolesti hipofize:
- Hipofizni tumori
- Hiperprolaktinemija
- Hipersekrecijahormona rasta
- Hipopituitarizam
- Diabetes insippidus
3. Bolesti tireoidne (štitne) žlezde:
- Hipotireoza
- Hipertireoza (Graves – Bazedovljeva bolest, Nodozna
toksična struma)
- Struma
- Tumori tireoideje
- Tireoiditisi
4. Bolesti paratireoidne žlezde:
- Hipofunkcija paratireoidne žlezde
- Hiperfunkcija paratireoidne žlezde (Primarni i sekundarni
paratireoidizam)
5. Bolesti nadbubrežne žlezde:
- Hiperfunkcija kore nadbubrežne žlezde (Hiperkorticizam –
Cushing – ov sindrom, Primarni hiperaldosteronizam – Conn –
ov sindrom, Adrenogenitalni sindrom)
- Hipofunkcija kore nadbubrežne žlezde (Hronični
hipokorticizam – Primarni – Adisonova bolest, Sekundarni i
tercijerni hipokorticizam, Akutna nadbubrežna
insuficijencija)
- Bolesti srži nadbubrežne žlezde (Feohromocitom)
6. Bolesti polnih žlezdi – gonada:
- Pubertet
- Amenoreja
- Sindrom policističnih jajnika – PCOS
- Sterilitet
- Menopauza
- Hipofunkcija testisa – hipogonadizam
- Ginekomastija
7. Šećerna bolest – Diabetes mellitus
- Diabetes mellitus tip I
- Diabetes mellitus tip II
- Gestacijski dijabetes
- Drugi specifični oblici dijabetesa
8. Patološka ishranjenost:
- Gojaznost
- Pothranjenost
9. Poremećaj metabolizma lipida
- Hiperlipoproteinemije – primarne i sekundarne)
10. Metaboličke bolesti koštanog sistema:
- Osteoporoza
- Osteomalacija
Najčešći simptomi bolesti žlezda sa
unutrašnjim lučenjem:
- adinamija (malaksalost)
- promene telesne težine (mršavost, gojaznost)
- znojenje
- preosetljivost na hladnoću
- svrab
- promena boje glasa
- glavobolja
- poremećaj sna
- palpitacije (preskakanje srca)
- dispneja ( otežano disanje)
- poremećaj osećaja gladi i apetita
- disfagija (otežano gutanje)
- žeđ
- povraćanje
- prolivi
- opstipacija
- poremećaji menstrualnog krvarenja
- impotencija
Dijagnostika bolesti žlezda sa
unutrašnjim lučenjem
Pored detaljne anamneze (razgovora sa pacijentom) i
kliničkog pregleda, lekar internista – endokrinolog može da
predloži neka dopunska dijagnostička ispitivanja:
- Ispitivanje hipofize (Test sa insulinom, Test sa
deksametazonom, Metopironski test, Test ograničenja unosa
vode, Test sa nikotinom)
- Ispitivanje štitaste žlezde (Vezivanje
radioaktivnog joda, Scintigrafija štitaste žlezde, Hormoni u
krvi)
- Ispitivanje paraštitastih žlezdi (Određivanje
koncentracije kalcijuma, fosfora i alkalne fosfataze u krvi,
Sulkowitchev test)
- Ispitivanje nadbubrežnih žlezda (hormoni u krvi i
mokraći, Thornov test, Deksametazonski test, Određivanje
kateholamina i VMK u mokraći, Test histaminom, Test sa
regitinom)
- Ispitivanje endokrinog pankreasa (određivanje
glikoze u krvi i mokraći, Dokazivanje ketonurije, GTT, OGTT,
Intravenski GTT)
- Ispitivanje polnih žlezda (Određivanje hormona u
krvi i mokraći, citološki pregled vaginalnog razmaza,
biopsija endometrijuma, Horiogonadinski test, Spermogram,
Biopsija testisa).